Lễ tết nhảy - lễ hội đặc sắc nhất ở Sapa

Sapa là điểm du lịch không chỉ hấp dẫn bởi nét đẹp hoang sơ bình dị mà nơi đây còn hấp dẫn du khách bởi những lễ hội đặc sắc chứa bao điều kỳ diệu này

Lễ Tết nhảy

Tết nhảy là lễ hội sapa rất quan trọng và được chuẩn bị khá công phu của người Dao ở Tả Van. Trước Tết, nam thanh niên ôn luyện các điệu nhảy múa. Các thiếu nữ lo nhuộm chàm, thêu áo mới. Lễ Tết nhảy thường diễn ra ở nhà ông trưởng họ và các thành viên trong họ đều tấp nập đến giúp trưởng họ chuẩn bị Tết. Bàn thờ tổ tiên "Chụ chông" thường nằm ở gian giữa hướng về bếp chính được trang trí rực rỡ sắc màu hoa văn. Cửa bàn thờ dán tranh cắt giấy biểu tượng mào gà trống và Tam thanh. Nóc bàn thờ phía trước nổi bật sắc đỏ rực của hoa văn "Mặt trời". Hai bên bàn thờ đều dán câu đối trên giấy hồng điều với nội dung cầu mong "Người yên vật thịnh", "Uống nước nhớ nguồn".

 Lễ hội tết nhảy một trong những lễ hội quan trọng nhất ở Sapa 

Tuỳ theo từng dòng họ, Tết nhảy có thể tổ chức vào ngày mùng một hoặc mùng hai tết. Nếu có dịp đi tour Sapa vào dịp này chắc hẳn các bạn sẽ được cảm nhận không khí của lễ hội quan trọng ở Sapa này. Khi tổ chức, cả dòng họ tập trung tại nhà trưởng họ. Nam giới phụ lễ, tham gia nhảy đồng, gọi là "sài cỏ". Chỉ có một số nam giới có khả năng mới làm được "Sài cỏ". Còn những người khác phụ bếp, giúp việc.

Trước bàn thờ tổ tiên, thầy cúng chính "Chói peng pi" trịnh trọng và nghiêm khắc điều khiển hướng dẫn các "sài cỏ" (người mới tập nhảy) lắc và rung toàn thân. "Chói peng pi" chảy trước, các "sài cỏ" nhảy sau. Vừa nhảy vừa đọc bài khấn trình thưa với tổ tiên mục đích ý nghĩa tổ chức lễ Tết nhảy. Thầy mo rúc tù và, "Chải peng pi" ra giữa sân dùng chiếc sừng trâu hướng về bốn phương tám hướng rúc 3 hồi gọi chư thần thượng giới xuống dự lễ. Một số "sài cỏ" hú lên một hồi dài lao vào bếp lửa tắm than. Than đỏ rực và dường như họ có phép màu nên không một ai có cảm giác bỏng. Tắm than nhằm làm cho người "trong sạch" chuẩn bị đón rước tổ tiên về. Tiếng hú lại vang lên, các chàng trai lại lao vào bếp than cả vai, tay chân vững vàng trong than lửa. Bếp than thì tàn còn các "sài cỏ" vẫn khoẻ mạnh.

 

                               Theo nguồn tap chi dan ong

Sau lễ trình báo tổ tiên, thầy cúng và các phụ lễ nhảy 14 điệu nhảy. Mỗi điệu nhảy lại thể hiện những động tác khác nhau và đều có tính biểu tượng cao. Điệu nhảy "Plây Thiên Tả Vàng" nhằm chào đón các vị thần trên thượng giới về dự lễ nhảy theo điệu cò bay "Pê họ". Điệu nhảy luôn cúi đầu, hai bàn tay xoè ra và chỉ xuống đất. Điệu nhảy chào bố mẹ đã khuất nhảy một chân, ngòn tay trỏ bên phải luôn chỉ ngược cùng chiều với nhịp nhấc của chân phải. Điệu nhảy chào sư phụ, nhảy một chân nhưng hai tay đặt lên đùi, đầu cúi chào trịnh trọng. Điệu nhảy mời tiên nữ xuống dự khá uyển chuyển, mềm mại, hai cánh tay múa theo cánh hạc bay...v.v. Các điệu nhảy mở đường, xua tà ma, người nhảy thể hiện sự mạnh mẽ và hùng dũng.

Khi nhảy bao giờ cũng phải nhảy lò cò một chân. Nhảy hết một vòng tròn, nhảy quay lại bàn thờ để lạy tạ. Kết thúc các điệu nhảy, cả dòng họ làm lễ rước tổ tiên.

Tết nhảy diễn ra từ cuối giờ Thìn đến giờ Dậu với tổng hợp các loại hình nghệ thuật dân gian. Đó là nghệ thuật múa nhảy đan xen với nghệ thuật âm nhạc. Đó là nghệ thuật ngôn từ kể về sự tích dòng họ, công lao tổ tiên. Đó là nghệ thuật tạo hình với các loại tranh thờ, tranh cắt giấy, điêu khắc tượng gỗ... sinh hoạt tết của người Dao đỏ Tả Van giầu bản sắc, độc đáo nhưng đều thấm đậm tính nhân văn.

Tin tức liên quan: Đi phượt hanoi trong những ngày mát mẻ